Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2009

Δημοψήφισμα στην Ελβετία για τους μιναρέδες

Το 57,5% των Ελβετών πολιτών αγνόησε τις εκκλήσεις της κυβέρνησης, αλλά και του οικονομικού και επιχειρηματικού κόσμου της χώρας και ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης νέων μιναρέδων στη χώρα. Την ίδια ώρα, όπως είναι λογικό, υπάρχουν ανησυχίες για τις αντιδράσεις του ισλαμικού κόσμου και για τις συνέπειες που αυτές μπορούν να έχουν σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Το δημοψήφισμα έγινε μετά από πρόταση που κατέθεσε το Λαϊκό Κόμμα της Ελβετίας με την στήριξη και των ακροδεξιών κομμάτων, αφού έκριναν ότι οι μιναρέδες αποτελούν σύμβολα πολιτικής εξουσίας, φονταμενταλισμού και εξισλαμισμού. Η κυβέρνηση από την άλλη πλευρά ήταν αντίθετη με την απαγόρευση υποστηρίζοντας ότι κάτι θα έθιγε την εικόνα της Ελβετίας στον Μουσουλμανικό κόσμο. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Ελβετίας, Χανς-Ρούντολφ Μερτς, είχε απευθύνει τηλεοπτικό διάγγελμα - έκκληση στους πολίτες να ψηφίσουν «όχι» στην απαγόρευση των μιναρέδων, υπογραμμίζοντας πως οι μουσουλμάνοι της Ελβετίας πρέπει να έχουν δικαίωμα πλήρους άσκησης των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Την ίδια ώρα, ο γενικός γραμματέας του Λαϊκού Κόμματος, Martin Baltisser, δήλωνε πως η αρνητική ψήφος, αφορούσε τους μιναρέδες ως σύμβολα ισλαμικής δύναμης. Το αποτέλεσμα σύμφωνα με τους αναλυτές αφορά την ενίσχυση της ανησυχίας των πολιτών ότι η αύξηση της μετανάστευσης θα μπορούσε να επιφέρει τυχόν άνοδο του Ισλάμ. Η Ελβετία είναι πάντως η πατρίδα περίπου 400.000 μουσουλμάνων και έχει μόλις τέσσερις μιναρέδες. Μετά το Χριστιανισμό, το Ισλάμ είναι η πιο διαδεδομένη θρησκεία στην Ελβετία, παρ' ότι οι εκφράσεις της είναι περιορισμένες. Υπάρχουν πολλοί ανεπίσημοι χώροι για μουσουλμανική προσευχή, ενώ οι αιτήσεις για ανέγερση μιναρέδων σχεδόν πάντα απορρίπτονται. Η απαγόρευση της ανέγερσης μιναρέδων, ήταν πάντως μία δυσάρεστη έκπληξη για την ελβετική κυβέρνηση, η οποία φοβάται τυχόν αναταραχές στις τάξεις της μουσουλμανικής κοινότητας. Παρά το γεγονός ότι δεν θα γκρεμιστούν οι υπάρχοντες μιναρέδες, ούτε θα απαγορευτεί η ανέγερση νέων τζαμιών, υπάρχει έντονος φόβος για ενδεχόμενο μποϊκοτάζ των ελβετικών προϊόντων και βίαιων εκδηλώσεων στις ελβετικές πρεσβείες του εξωτερικού. Κάτι αντίστοιχο, δηλαδή, με αυτό που είχε συμβεί στη Δανία του 2005, με αφορμή τα σκίτσα του Μωάμεθ. Η ελβετική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα σεβαστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, βάζοντας τέλος στην ανέγερση των μιναρέδων. Κάλεσε ωστόσο σε διάλογο τις θρησκευτικές και κοινωνικές ομάδες της Ελβετίας. Αντιδράσεις για το «όχι» των Ελβετών στους μιναρέδες Οι αντιδράσεις μετά το πέρας του δημοψηφίσματος ήταν άμεσες. Ο μουσουλμανικός κόσμος και οι συλλογικότητές του, η ΕΕ, η Ύπατη Αρμοστεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, η Διεθνής Αμνηστία έχουν ήδη αντιδράσει κάνοντας λόγο για παραβίαση της ελευθερίας της θρησκείας. Δεν θεωρείται μάλιστα απίθανο η απόφαση του δημοψηφίσματος να ανατραπεί από το ανώτατο δικαστήριο της Ελβετίας ή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το Κόμμα των Ελβετών Πρασίνων έχει μάλιστα ήδη εκφράσει τη βούληση του να προσβάλει τη συνταγματική μεταρρύθμιση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Δημόσια τοποθετήθηκαν σήμερα για το θέμα ο μεγάλος μουφτής της Αιγύπτου Αλι Γκόμα, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Μπερνάρ Κουσνέρ, το Βατικανό αλλά και η μεγαλύτερη μουσουλμανική οργάνωση της Ινδονησίας. Η σουηδική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χαρακτήρισε «απροσδόκητη» την απόφαση να τεθεί ένα τέτοιο θέμα σε δημοψήφισμα. «Στην Σουηδία, αυτό είναι θέμα της πολεοδομίας και ανήκει στην αρμοδιότητα των τοπικών αξιωματούχων», σημείωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Σουηδίας,Τομπίας Μπίλστρομ. «Δεν υπάρχουν προβλήματα μεταξύ Μουσουλμάνων και Ευρωπαίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Μουσουλμάνοι είναι Ευρωπαίοι» τόνισε η υπουργός Ενσωμάτωσης της Σουηδίας, Νιάμκο Σαμπούμι, η οποία πρόσθεσε: «Δεν μπορώ να καταλάβω ποιο πρόβλημα πιστεύουν οι Ελβετοί ότι θα λύσουν με αυτό το δημοψήφισμα;». «Η απόφαση, αν και πρόκειται για την έκφραση της λαϊκής βούλησης, είναι μία πηγή βαθιάς ανησυχίας», δήλωσε ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, Λουί Μαρία ντε Πουίγκ σε ανακοίνωσή του από το Στρασβούργο, όπου προσθέτει πως «αυτό το δημοψήφισμα φανερώνει τους φόβους των Ελβετών πολιτών - και των Ευρωπαίων γενικότερα- απέναντι στον ισλαμικό εξτρεμισμό. Εκτός του ότι δεν αντιμετωπίζει τις αιτίες του εξτρεμισμού, αυτή η απόφαση κινδυνεύει να ενισχύσει το αίσθημα του αποκλεισμού και να βαθύνει το χάσμα που υπάρχει στις κοινωνίες μας». Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Μπερνάρ Κουσνέρ, δήλωσε «σοκαρισμένος» από το αποτέλεσμα του ελβετικού δημοψηφίσματος, δηλώνοντας πως ελπίζει ότι οι Ελβετοί θα υπαναχωρήσουν στην απόφαση αυτή αρκετά γρήγορα, καθώς πρόκειται για μια έκφραση μισαλλοδοξίας.«Δεν πρέπει να δώσουμε την εντύπωση ότι στιγματίζουμε μία θρησκεία, εν προκειμένω το Ισλάμ», δήλωσε ο κ. Κουσνέρ. Στο ίδιο ύφος κινήθηκε και ο πρόεδρος του Παπικού Συμβουλίου, Αντόνιο Μαρία Σβέγλιο υπογραμμίζοντας ότι το Βατικανό έχει την ίδια γραμμή με τους Ελβετούς επισκόπους «έχει την ίδια γραμμή με τους Ελβετούς επισκόπους», οι οποίοι την Κυριακή χαρακτήρισαν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος «δυνατό πλήγμα στην θρησκευτική ελευθερία», κάτι που δεν τους χαροποίησε καθόλου. «Δεν καταλαβαίνω πώς μπορούμε να εμποδίσουμε τη θρησκευτική ελευθερία μίας μειονότητας ή να μην επιτρέψουμε σε μία ομάδα ανθρώπων να έχουν την εκκλησία τους» είχε δηλώσει την περασμένη Παρασκευή ο Σβέγλιο. «Σίγουρα παρατηρούμε ένα αίσθημα αντιπάθειας και φόβου παντού, αλλά ένας χριστιανός πρέπει να μπορεί να το ξεπεράσει». «Θα εξηγήσω στους εταίρους μας ότι δεν πρόκειται για μια απόφαση εναντίον της θρησκείας των μουσουλμάνων, αλλά μόνο εναντίον των μιναρέδων» δήλωσε, αμήχανη, η υπουργός Δικαιοσύνης της Ελβετίας, Εβελίν Βίντμερ- Σλουμπφ, κατά την άφιξή της στις Βρυξέλλες. «Στην Ελβετία σεβόμαστε την ελευθερία της θρησκείας. Είναι ένα πολύ σημαντικό δικαίωμα για εμάς» υπογράμμισε η κ. Βίντμερ- Σλουμπφ, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος «δεν είναι ένα πολύ καλό σημάδι από την μεριά της Ελβετίας». Οι μουσουλμάνοι αντιδρούν «Προσβολή προς όλους τους μουσουλμάνους» και «επίθεση στη θρησκευτική ελευθερία» χαρακτήρισε ο μεγάλος μουφτής της Αιγύπτου Αλι Γκόμα το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Ελβετία, για την απαγόρευση ανέγερσης μιναρέδων. Ο ίδιος προέτρεψε τους Ελβετούς μουσουλμάνους να κάνουν χρήση των νομικών μέσων για να διαμαρτυρηθούν και να ξεκινήσουν διάλογο με τους κοινωνικούς φορείς στη χώρα αυτή. Νωρίτερα, η μεγαλύτερη μουσουλμανική οργάνωση της Ινδονησίας επέκρινε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Ελβετία κάνοντας λόγο για «μίσος και μισαλλοδοξία απέναντι στο Ισλάμ». Ο Μασκούρι Αμπντιλάχ, αρχηγός της οργάνωσης Ναχντλατούλ Ουλάμα (NU), κάλεσε τους μουσουλμάνους της Ινδονησίας, της μεγαλύτερης μουσουλμανικής χώρας στο κόσμο, «να μην αντιδράσoυν με υπερβολικό τρόπο» στην απόφαση των Ελβετών. Ο ελβετικός τύπος «Οι Ελβετοί έχουν κότσια. Ψήφισαν "εμπνευσμένοι" από το φόβο, τις φαντασιώσεις και την άγνοια», γράφει η εφημερίδα «Le Temps». «Αυτή η προσβολή προς το Ισλάμ μπορεί να πληρωθεί πολύ ακριβά» προειδοποιεί η «La Tribune de Genève». «Ανήσυχος» ο σημερινός ελβετικός τύπος. Στον απόηχο της απαγόρευσης των μιναρέδων, οι ελβετικές εφημερίδες κυκλοφόρησαν εκφράζοντας έντονες ανησυχίες για τις συνέπειες του δημοψηφίσματος. Στις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες της χώρας, όπως στις εξαγωγές, τον τουρισμό και τη βιομηχανία εντοπίζει το πρόβλημα η «24 Heures». Η «Freiburg», αναφέρει πως οι ανησυχίες σχετικά με τον εξισλαμισμό της χώρας και την ανάμειξη των πληθυσμών που έχει επιταχυνθεί πολύ, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Η «Le Journal du Jura» αποδοκιμάζει το αυτογκόλ της «λαϊκίστικης δεξιάς» ενώ την ίδια ώρα η εφημερίδα της Ζυρίχης, «Tages Anzeiger» προειδοποιεί ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι πιθανό να διχάσει τη χώρα και να σπρώξει την Ελβετία σε διεθνή απομόνωση.